Saturday, August 16, 2014

Korczak monument - World Wide Concept - The main Korczak symbol - A portrait of Korczak’s face Symbole Korczaka - zdjęcie z 1933 roku


At the heart of Korczak’s educational insights was the tenant that child welfare is fundamentally about individual relationships and people. 




Nothing could be more symbolic of this than the portrait of a man. This particular portrait displays the deep compassion and concern for others, and children in particular, that Korczak practiced.


This particular photograph has also been the photo of choice for the survivors and those who knew Korczak first hand, used in Korczak society graphics and displayed in photographs in survivors homes. It is probably the most recognisable picture of Korczak for many people.


On the best known picture of dr. Janusz Korczak (above) there is a "Black strip" appearing on the top. Do You know why? I know!

The history of the most known picture of Janusz Korczak.
The photographer making picture of Korczak, Edward Poznanski was explaining for the orphanage children what an latent image is. A latent image on photographic film is an invisible image produced by the exposure of the film to light. When the film is developed, the area that was exposed darkens and forms a visible image. In the early days of photography, the nature of the invisible change in the silver halide crystals of the film's emulsion coating was unknown, so the image was said to be "latent" until the film was treated with photographic developer. One of the kids was very, very curious how "latent Doctor Korczak" looks like and slightly opened the film holder and exposed a rim of sheet of previously exposed film to the sunlight.


On the best known picture of dr. Janusz Korczak (above) there is a "Black strip" appearing on the top. Do You know why? I know! 

Jak byłem w Jerozolimie ponad 20 lat temu spotkałem się z wychowankami z Domu Sierot. To były dzieci których mój ojciec był wychowawca. Mieli z moim ojcem wspaniały kontakt. Przerzucili swa miłosć do Korczaka i Domu Sierot na mojego ojca. Jeden z nich to Szlomo o którym poprzednio pisałem jak uratował zdjęcia z Domu Sierot. Drugi chłopiec to Jakubek Dodiuk. Na spotkanie w Jerozolimie przygotowałem się rzetelnie. Miałem ze soba własnoręcznie powiększone zdjęcia. Prosiłem ich o pomoc zeby ustalić kto jest na zdjęciach. Przy okazji zapytałem się o zdjęcie Korczaka. Dlaczego brakuje górnej częsci głowy? Czy tak było zrobione? Okazało sie ze to był wrażliwy temat ....... Szlomo powiedział jak to Jakubek otworzył kasetę z eksponowanym zdjęciem bo chciał zobaczyć "utajonego" Pana Doktora. W ten sposób naswietlił kawałek zdjęcia. Fotografem był Edek (Edward) Poznanski, przyjaciel Domu Sierot który wyjasniał dzieciom czary fotografi.

Ciekawos
ć dziecka. Może fotograf opowiadał jak to pod wpływam światła następują zamiany w emulsji i powstaje niewidoczny tzw. utajony obraz który do momentu wywołania należy chronić przed światłem.... Jakubek chciał zobaczyć ten "tajemniczy obraz".

Friday, August 15, 2014

Ostatni Symbol Janusza Korczaka - Kwiaty, Rośliny, Zieleń - Korczak monument - World Wide Concept



The last symbol of Janusz Korczak - Flowers, Plants, Green

I'm unwittingly beginning write, although it did not planed to do it using the fragments from the Korczak´s Ghetto Diary. Maybe I am doing so because there is so much symbolism in the words: "I have been watering the flowers, poor orphanage plants, ... Parched earth breathed.
Zaczynam mimowolnie pisać, choć tego wcale nie chciałem od fragmentów Pamiętnika z Getta. Może dlatego że jest tyle symboliki w słowach Podlałem kwiaty, biedne rośliny sierocińca, rośliny żydowskiego sierocińca. Ziemia spieczona odetchnęła.


Maj 1942
Dobry Boże!
Dzięki Ci, dobry Boże, za łąkę i barwne zachody, za rześki wietrzyk wieczorny po upalnym dniu znoju i mozołu.
Dobry Boże, który wymyśliłeś tak mądrze, że kwiaty mają zapach, świętojanki świecą na ziemi, iskry gwiazd – na niebie.

 Symbole Korczaka - Kwiaty, Rośliny

4 sierpnia 1942 roku Janusz Korczak napisał
Podlałem kwiaty, biedne rośliny sierocińca, rośliny żydowskiego sierocińca. Ziemia spieczona odetchnęła.
Przyglądał się mojej pracy wartownik. Czy go drażni, czy rozrzewnia ta moja pokojowa o szóstej rano czynność?
Stoi i patrzy. Nogi szeroko rozstawił.



Kwiaty, Rośliny, Zieleń i Korczak to przecież nie tylko okres Getta gdzie uporczywie szukał zieleni dla dzieci.


Kościół Wszystkich Świętych. Za plebanią, bliżej ul. Pańskiej był mały ogród. Dzieci od Korczaka w liście do ks Godlewskiego proszą o pozwolenie zobaczenia zieleni.

Do wielebnego Księdza Plebana przy Parafii Wszystkich Świętych.

Uprzejmie prosimy Sz. Ks. Plebana o łaskawe udzielenie nam pozwolenia na kilkakrotne odwiedzenie ogrodu przy Kościele w soboty w godzinach rannych, możliwie wczesnych (6.30 – 10).
Tęsknimy trochę powietrza i zieleni. Duszno u nas i ciasno. Chcemy zapoznać się i zaprzyjaźnić z przyrodą.
Nie będziemy niszczyć zasiewów.

Gorąco prosimy o nieodmówienie naszej prośbie.
Zygmuś, Semi, Abraszka, Hanka, Aronek


Kwiaty, Rośliny, Zieleń to też życzka i Ogród Saski albo samo projektowanie Domu Sierot
życzka ostatni turnus, lato 1940.

Thursday, August 14, 2014

7 - Siódemka - Symbol Korczakowski - Seven, one of Korczaks symbols - sju i Korczaks liv - Korczak Monument World Wide Concept

Korczak analizując swoje życie Pamiętniku pisanym w Getcieo pdzielił swe losy na okresy siedmioletnie.



Jeszcze jeden symbol Korczakowski -  7 .

Sądzę że nie wszyscy wiedzą co oznacza owa Korczakowska Siódemmka.

7 lat oznacza, m.in, maksymalny okres czasu jaki dzieci mogły być w Domu Sierot i w Naszym Domu. Zazwyczaj od 7-14 roku życia. Takie Siedem dobrych lat, jak to określał i opisał mój Tata, Misza Wasserman Wróblewski (Pan Misza).

7 letnie fazyżyciu Janusz Korczak, w Pamiętniku pisanym w Getcie Warszawskim podzielił swoje życie na siedmioletnie fazy, okresy. Każdy tak charakterystyczny.

7 października 1912 roku Janusz Korczak został dyrektorem Domu Sierot przy ulicy Krochmalnej 92 w Warszawie.



 7 - Siedmioramienny świecznik - Menora. Był takowy w Domu Sierot na Krochmalnej.

Symbol 7 - Siedmioramienny świecznik - Menora.

 7 - Siedmioramienny świecznikMenora. Był takowy w Domu Sierot na Krochmalnej (jak również świecznik Chanukowy). Stosunek Korczaka do religii jest dosyć skomplikowany. Korczak nie był wierzący, był wychowany w świeckim żydowskim domu. Korczak przez całe życie szukał jednak jakiejś religijnej prawdy. Pokłócił się ateistką Maryną Falską, która w Naszym Domu nie wyobrażała sobie katolickiej kaplicy. Korczak był przekonany, że dzieci potrzebują w swoim życiu kontaktu z Bogiem, a szczególnie dzieci skrzywdzone przez los. W końcu Falska zgodziła się. W budynku Naszego Domu na Bielanach powstała  tak jak w Domu Sierot wydzielona przestrzeń, tzw. pokój ciszy, w którym dzieci mogły przez chwilę pobyć w samotności. 

Siedmioramienny świecznik - Menora, przypomina wyglądem Drzewo Życia (symbol wszechświata). Menora i jej siedem ramion to pień i gałęzie. 

Liczba ramion- 7, oznacza to co w życiu człowieka najważniejsze:
- Bożą obecność
- bojaźń Bożą
- siłę Bożą
- Boże zrozumienie
- wiedzę Bożą
- Boską dobrą radę
- Boską mądrość 

7 Haiku
Pisarz japonski  Jiro Kondo który wydał bogato ilustrowana ksiazke o Korczaka napisał wiersz Korczak - Siedem Haiku

Haiki pisarza japonskiego - Jiri Kondo, urywek z 
Siedem haik Korczakowskich

Sam na sam z Bogiem 
ogień liżący z
siedmiu płomieni

Haiki powinno się czytać dwukrotnie by obraz sytuacji stanął przed nami!




En haiku "ska" vara vara så formulerad att den inte kräver någon förklaring. Läsaren ska själv fylla i mellan orden och läsa in stämningen i ögonblicksbilden. Den ska vara direkt och omedelbar, förmedla en känsla och samtidigt vara underfundig. Det är väl därför man skriver haiku - för att anta utmaningen att göra en ögonblicksbild i bundet versmått. Fritt skapande inom givna ramar.
Ovan är Jiri Kondos haiku om Korczak. Ibland två rader, ibland tre eller fyra rader. Varje avd de sju skilda uppdelningar/verser genererar en stark bild. Just bildens betydelse i haiku framför formen har varit den främsta anledningen till den tidigare så eftertraktade stavelseräkningens bortfall.
Den dominerande internationella versformen är tre rader, vilka överförts från den japanska stavelsegrupperingen 5-7-5. Uppdelningen i tre rader är viktig för den skapar tankepauser mellan raderna i den trestegsupplevelse som kännetecknar haiku.
Men bildens betydelse i haiku framför formen har varit den främsta anledningen till stavelseräkningens bortfall.

Haiku är framför allt visuell, både när det gäller den diktade bildens klarhet och textens rum på pappret. Ju färre ord, desto större energi hos varje ord. Om orden läses upp, fordras stor uppmärksamhet för att fånga deras mening och förstå deras sammanhang. Därför uppläses haiku nästan alltid två gånger. Vid andra uppläsningen har överraskningens poäng gått förlorad, om man redan uppfattat den efter första uppläsningen, men dikten ges tillfälle att sjunka in och avslöja nya valörer. Allt enligt de som vet!

Tuesday, August 12, 2014

§§ - 99 paragrafów unie­winniających i 10 skazujących czyli Sąd koleżeński wg. Janusza Korczaka

Symbole Korczaka - Dzisiaj po raz drugi §§ - paragrafy 

Symbole Korczaka - Dzisiaj po raz drugi §§ (paragrafy) Korczaka.
Pierwsze paragrafy to te po raz pierwszy spisane prawa dziecka w Deklaracji Genewskiej z 1924.

Dzisiejsze §§ to z Domu Sierot i z Naszego Domu w Warszawie czyli

KODEKS SĄDU KOLEŻEŃSKIEGO.

"(...) sędziowie sami są dziećmi i wiedzą, jak trudno jest nie zrobić nic złego i wiedzą, że każdy się może poprawić, jak chce i stara się, że by się poprawić."  Janusz Korczak, Sejm i sąd, Pisma wybrane T. II


Oczywiście jakiś tam § użyto gdy zesłali Króla Maciusia na wyspę bezludną.

Może znacie inne "§§ powiązane z Januszem Korczakiem"?
Napiszcie! Dziekuje!

Do sądu dzieci mogły podawać nie tylko siebie nawzajem, ale również dorosłych – wychowawców i wszystkich pozostałych pracowników domu łącznie z Doktorem. Funkcję sędziów pełnili losowo wybrani ci członkowie społeczności – dzieci i opiekunowie – którzy w ostatnim czasie nie mieli problemów z prawem. Kodeks sądowy stworzony przez Korczaka liczył 1000 paragrafów (tak naprawdę to trochę mniej), z czego

dopiero § 500 wyznaczał karę, a tylko ostatni § 1000 decydował o wydaleniu dziecka lub pracownika z zakładu.
Wcześniejsze §§ mówiły o uniewinnieniu i przebaczeniu.

Kary naszego sądu koleżeńskiego, paragrafy naszego kodeksu - nie biją, nie zamykają nikogo w ciemnych komórkach, nie pozbawiają nikogo ani jedzenia, ani nawet zabawy. Paragrafy naszego kodeksu są tylko ostrzeżeniem. One mówią: Postąpiłeś niesłusznie, źle, bardzo źle. Staraj się, pilnuj się. Jeżeli ktoś zrobił ci coś złego, najlepiej mu przebaczyć. Jeżeli zrobił coś złego, bo nie wiedział, to już wie teraz. Jeżeli zrobił coś złego nieumyślnie, będzie w przyszłości ostrożniejszy. Jeżeli zrobi coś złego, bo mu się trudno przyzwyczaić, będzie się starał. Jeżeli zrobił coś złego, bo go namówili, już się nie będzie słuchał. Ale sąd musi bronić cichych, by im nie dokuczali silni, sąd musi dbać o to, aby był porządek – pisał Doktor.
§§
Pierwsze 99 paragrafów — to paragrafy unie­winiające 
lub takie, które mówią: Sąd sprawy nie rozważał.


§§ - 10 następnych to paragrafy skazujące

§ § 100, 200, 300, 400 
(niema 101, 102, 103, — od 100 — idą setki tylko) 
mówią: Sąd nie przebacza. 
Wysokość cyfry stwierdza rozmiar winy.

§§ - Od § 500 już represje. 

§ 500: wyrok z imieniem i nazwiskiem ogłasza się w gazetce 
zakładowej.
§ 600: — Sąd wywiesza wyrok na tablicy 
na przeciąg tygodnia i ogłasza w gazecie.
§ 700: prócz tego co przynosi w skutkach 
§ 600 treść wyroku przesyła się rodzinie.
§ 800: pozbawienie praw obywatelskich 
na przeciąg tygodnia.
§ 900: — wydala z zakładu. Może jednak pozostać, 
jeżeli ktoś weźmie go na swoją odpo­wiedzialność. 
Opiekun odpowiada przed Sądem 
za wszystkie jego winy. 
Sąd określa czas trwa­nia opieki.
§ 1000: — wydalenie.
Każdemu wydalonerńu przysługuje prawo po upływie 3 miesięcy 
zwrócenia się z prośbą o ponowne przyjęcie.

Co miesiąc zestawienia: kto ile miał spraw, 
ile razy zapisywał, suma §§ skazujących każde­go,
wykres spraw i suma §§ każdego. — Oprócz 
zestawień i wykresów indywidualnych — zesta­wienia 
i wykresy porównawcze — ogólne. 
Co rok obliczenia sumy §§ otrzymanych przez każ­dego 
i sumy ogólne. 

Zestawienia, wnioski pró­by wniosków.
Zestawienia, wykresy uzmysławiają dziecku tendencje jego do poprawy 
łub do pogorszenia albo zastój. Bu­dzą czujność, zachęcają do wysiłku bez
morału wychowawcy, gniewu i wymówek. Często bronią. 

Sąd nie sądzi sprawy.
§§ 
I. Sąd oznajmia, że A cofnął swoją skargę, 
wybaczył.
2. Sąd uważa, że nie warto się trudzić 
rozwa­żaniem podobnych spraw.
3. Sąd nie wie dlaczego tak się stało, jak się
rzecz miała, kto ma słuszność, więc zrzeka się 
sądze­nia sprawy.
4. Sąd wyraża przekonanie, że nic podobnego 
już się nie powtórzy, więc zrzeka się sądzenia tej 
sprawy*).
5. Sąd zrzeka się sądzenia sprawy w przewi­dywaniu 
że, przewinienia te znikną niezadługo same.
6. Sąd odkłada sprawę na tydzień, aż do cza­
su, gdy...
7. Sąd przyjmuje do wiadomości.
8. Sąd uważa oskarżenie za niesumienne.

9. Sąd oskarżenie uważa za przedawnione.

* Uwaga. Na paragraf ten oskarżony musi wyrazić zgodę

Sąd pozwala.— Dziękuje.— Wyraża żal. — 
Przyznaje słuszność.
§§ 
1O. Sąd w czynie widzi nie winę, a przykład: 
obywatelskiej odwagi (dzielności, prawości, 
sprawie­dliwości, szlachetnego porywu, 
bohaterskiego przywią­zania, szczerości, 
dobroci, poświęcenia i.t.d.).
11. Sąd dziękuje A, że zawiadomił go o swej 
w inie.
13. Sąd wyraża żal, że tak się stało, nie wini 
jednak A .
14. Sąd ubolewa nad nieszczęściem, stratą, nie 
wini jednak A.
15. Sąd uznaje, że A słusznie się żali.
20. Sąd uznaje, że A spełnił swój obowiązek.
21. Sąd uznaje, że A miał prawo tak postąpić 
(powiedzieć).
22. Sąd uważa, że A ma słuszność.
23. Sąd uważa, że A nie ubliżył B.
24. Sąd uważa, że A powiedział prawdę.
25. Sąd uważa, że A nie zrobił nic złego.
Sąd składa winę na mus — warunki — przypadek — 
na wielu, na innego.
§§ 30. Sąd uznaje, że A nie mógł postąpić inaczej.
31. Sąd składa winę na warunki, przypadek, nie 
winiąc A za to, co się stało.
32. Ponieważ wielu czyni to samo, byłoby nie­
słusznie, potępiać jednego za to, co czyni wielu bez­
karnie.
33. Sąd za to, co uczynił A, składa odpowie­
dzialność na B.

Sąd uprasza o przebaczenie.
§§ 
40. Sąd uważa, że B nie powinien gniewać 
się na A.
41. Sąd prosi, by przebaczono A.
42. Sąd prosi, by zapomniano. 

Sąd przebacza, bo nie widzi złego zamiaru, złych intencji.
§§ 
50. Sąd przebacza A, który móg ' nie wiedzieć, 
lub nie rozumiał, że tego robić, mówić nie wolno — 
nie należy. Sąd wyraża nadzieję, że A dowiedziawszy 
się, zrozumiawszy, więcej tego nie zrobi, mówić tak 
nie będzie.
51. Sąd przebacza A, który niezupełnie zrozu­
miał, co robi, mówi. Sąd wyraża nadzieję, że A więcej 
tego nie zrobi.
52. Sąd przebacza A, bo nie wiedział, że tak 
się stanie, to nieumyślnie, przez nieostrożność, przez 
pomyłkę, przez zapomnienie.
53. Sąd przebacza A, bo on nie miał zamiaru 
zrobić B przykrości, ubliżyć.
54. Sąd przebacza A, bo to był żart (głupi żart).

Sąd przebacza, zważywszy okoliczności 
łagodzące winę.
§§ 
60. Sąd przebacza A, bo zrobił to (powiedział) 
w gniewie, a jest porywczy.
61. Sąd przebacza A , bo zrobił to przez upór* 
ale walczy z tą wadą.
62. Sąd przebacza A, bo zrobił to przez fałszy­
wą ambicję, zarozumiałość, ale pragnie się poprawić.
63. Sąd przebacza A, ile, że jest kłótliwy, ale 
walczy z tą wadą.
64. Sąd przebacza A , bo postąpił tak z obawy 
odpowiedzialności, ale chce być mężniejszy.
65. Sąd przebacza A, bo jest słaby.
66- Sąd przebacza A, bo postąpił tak dlatego, 
że mu dokuczano.
67. Sąd przebacza A , bo postąpił przez brak 
zastanowienia.

Sąd przebacza, bo była już kara, bo widzi żal.
§§
70. Sąd przebacza A, bo poniósł już karę za 
swój czyn.
71. Sąd przebacza A , bo A żałuje, że tak po­
stąpił.
72. Sąd przebacza, bo już nastąpiła poprawa.
Sąd próbuję przebaczyć.
§§ 80. Sąd przebacza A , bo jest zdania, że popra­
wić go może tylko dobroć.
81. Sąd próbuje wydać wyrok uniewinniający.
82. Sąd przebacza, nie tracąc nadziei, że A się 
poprawi.

Uniewinnienie wyjątkowe.
§§ 
90. Sąd przebacza, zważywszy, że A tak bardzo 
chciał, że mu mocy nie starczyło, by się powstrzymać.
91. S ąd przebacza, bo A je st u n as niedaw no 
i nie m oże zrozum ieć p o rząd k u bez kar.
92. Sąd przebacza, bo A niezadługo nas opuści, 
więc nie chce, by odszedł od nas z żalem .
93. Sąd przebać za A , bo uw aża, że ze p su ła go 
zbytnia życzliwość i pobłażliw ość ze strony w szyst­kich;
(sąd ostrzega A , że w szyscy są równi wobec prawa).
94. Sąd uwzględnia gorącą prośbę brata, siostry, 
przyjaciela i przebacza A .
95. Sąd przebacza A, bo był w śród sędziów 
głos, k tóry się tego uparcie domagał.
96. Sąd przebacza A, bo A nie chce powiedzieć, 
co go do podobnego czynu skłoniło, a gdyby chciał, 
mógłby n a swoje usprawiedliwienie coś powiedzieć.

Wyroki skazujące.
§§ 
100. Sąd stwierdza, że A uczynił to, o co jest 
oskarżony. Sąd nie przebacza.
200. Sąd uznaje, że A p o stąp ił niesłusznie-
300. Sąd uznaje, że A ź!e postąpił.
400. Sąd uznaje, że A bardzo żłe postąpił.
500. Sąd uznaje, że A bardzo żle postąpił.
Wyrok ten ma być ogłoszony w gazecie.
600. Sąd uznaje, że A bardzo źle postąpił, wyrok 
ma być ogłoszony w gazecie i na tablicy.
700. Sąd uważa, że Ą bardzo źle postąpił;
wy­rok ma być ogłoszony w gazecie i na tablicy, 
zakomunikow any rodzinie.
800. Sąd pozbawia A praw na przeciąg tygodnia, 
wzywa rodzinę, by się z nią porozumieć. 
Wyrok ogła­sza w gazecie.
900. Sąd szuka dla A opiekuna, który w ciągu 
dwóch dni winien się zgłosić.
§ 1000. Sąd wydala A z Zakładu.

Dodatki do wyroków.
a) Sąd dziękuje za prawdziwe zeznanie.
b) Sąd dziwi się, że A sam nie zawiadom ił o tem .
c) Sąd prosi, by się to więcej nie p o w tarzało .
d) Sąd występuje do Rady z prośbą, aby zapobiegła temu na przyszłość.
e) Sąd prosi Radę, by pozwoliła wyroku nie wykonywać.
f) Sąd wyraża obawę, że A wyrośnie na szkodliwego człowieka.
g) Sąd wyraża nadzieję, że A wyrośnie na dziel­nego człowieka.
h) Wpisać na tablicę dokuczania, niepokoju, niszczycielstwa, zaniedbań.
i) Zawiadomić, ostrzec rodzinę.


Więźeń nr. 211 - Król Maciuś I, Janusza Korczaka




Monday, August 11, 2014

Sunday, August 10, 2014

Korczak symbols - The paragraph sign §§ Genewa - Warszawa - Janusz Korczak monument - World Wide Concept - Korczak - prekursor i obrońca praw dziecka



The paragraph sign §§.

This would reflect Korczak’s involvement in being among international delegates in Geneva 1923 in drawing up and signing the original children’s bill of rights. During the bombing of Warsaw in 1939, Korczak wrote to orphanage supporters for financial help and food, invoking paragraph 3 of the document, insisting that in a time of disaster children should be the first to receive aid. His children’s court also used graded paragraphs suggesting what might constitute trespasses against fellow children, and thus in reflecting on each other’s rights the children developed an inner awareness of justice and forgiveness, rather that justice as a set of arbitrary rules. The paragraph sign could be included in the window picture as a latch on the open window.


The Geneva document was adopted by the Geneva Convention in 1924 and was then included in the UN Bill of Children’s Rights which is used today.


Po raz pierwszy prawa dziecka zapisano w Deklaracji Genewskiej z 1924 jednak najważniejszym, kompleksowym dokumentem określającym prawa dziecka jest Konwencja o prawach dziecka. 


Mycket av Korczaks eget arbete ligger till grund för barnkonventionen. Han ansåg bl.a att ett barn borde ha rätt att uttrycka sina tankar och aktivt delta i bedömningar och domslut som gäller dem själva - tankar som än idag är aktuella och långt ifrån genomförda.
Po raz pierwszy prawa dziecka zapisano w Deklaracji Genewskiej z 1924 jednak najważniejszym, kompleksowym dokumentem określającym prawa dziecka jest Konwencja o prawach dziecka. Deklaracja Praw Dziecka to nazwa nadana serii proklamacji powiązanych praw dziecka sporządzonych przez pierwotnie przez organizacje Save the Children i jej założycielkę Eglantyne Jebb w 1923 roku. Jebb wierzyła, że wg. prawa dzieci powinny być szczególnie chronione i prawa dzieci egzekwowane.
Oryginalny dokument, w archiwach miasta Genewa, wykonuje podpisy różnych międzynarodowych delegatów, w tym Jebb, Janusza Korczaka i Gustave Ador, byłego Prezydenta Konfederacji Szwajcarskiej.

W 1924 roku Zgromadzenie Ogólne Ligi Narodów przyjęło Deklarację Praw Dziecka (zwaną Genewską).

Po raz pierwszy w historii ludzkości prawa dziecka określono w Deklaracji Genewskiej, przyjętej przez Ligę Narodów w 1924 roku. Oto jej treść:
Niniejszą deklaracją, nazwaną Deklaracją Genewską, mężczyźni i kobiety wszystkich narodowości uznają, iż ludzkość powinna dać dziecku wszystko, co posiada najlepszego i stwierdzają, że ciążą na nich, bez względu na rasę, narodowość i wyznanie, następujące obowiązki:
1. Dziecku powinno się dać możność normalnego rozwoju fizycznego i duchowego.
2. Dziecko głodne powinno być nakarmione, dziecko chore pielęgnowane, dziecko wykolejone wrócone na właściwą drogę, sierota i dziecko opuszczone - wzięte w opiekę i wspomagane.
3. Dziecko powinno przed innymi otrzymać pomoc w czasie klęski.
4. Dziecko powinno być przygotowane do zarobkowania na życie i zabezpieczone przed wszelkim wyzyskiem.
5. Dziecko winno być wychowane w wierze, że jego najlepsze cechy powinny być oddane na usługi współbraci.


W 1959 roku Zgromadzenie Ogólne Narodów Zjednoczonych przyjęło Deklarację Praw Dziecka, dokument, który wyznaczał - bardziej szczegółowe niż Deklaracja Genewska - kierunki ochrony prawnej dziecka ze strony państwa, nie mniej nie był aktem obligującym państwa do jego pełnego przestrzegania (nie wprowadzał mechanizmu kontroli).

Deklaracja Praw Dziecka zawiera 10 następujących zasad:

1. prawa zawarte w Deklaracji dotyczą wszystkich dzieci bez żadnego wyjątku,
2. dziecko musi korzystać ze szczególnej ochrony prawnej,
3. wszystkie dzieci mają prawo do nazwiska i obywatelstwa bez względu na urodzenie,
4. wszystkie dzieci powinny mieć zapewnione warunki do życia i możliwość korzystania z opieki socjalnej,
5. dzieci niepełnosprawne powinny być otoczone szczególną troską i opieką,
6. dzieci do harmonijnego rozwoju potrzebują miłości i zrozumienia; powinny wychowywać się i wyrastać głównie pod opieką swoich rodziców,
7. każde dziecko ma prawo do nauki; nauka powinna być bezpłatna i obowiązkowa przynajmniej w zakresie szkoły podstawowej,
8. dzieciom przysługuje pierwszeństwo do wszelkiej ochrony i pomocy, szczególnie we wszystkich sytuacjach katastrofalnych i w czasie wojny,
9. dorośli mają obowiązek chronić dziecko przed zaniedbaniem, okrucieństwem i wyzyskiem,
10. dzieci powinny być wychowywane w duchu pokoju, braterstwa, zrozumienia, tolerancji i przyjaźni między narodami.

Koncepcja ochrony prawnej dziecka przez ten ponad stuletni okres uległa oczywistej ewolucji - od postrzegania praw dziecka wyłącznie jako prawa do szczególnej ochrony i opieki ze strony dorosłych, do uznania, iż dziecko jako istota ludzka posiada pełnię praw i wolności, z których korzysta stosownie do osiąganej dojrzałości i samodzielności.

1959 – Zgromadzenie Ogólne Narodów Zjednoczonych proklamowało Deklarację Praw Dziecka, która jest rozszerzeniem Deklaracji Genewskiej.(link do dokumentu znajdującego się w aktach prawnych)

1989 – Zgromadzenie Ogólne Narodów Zjednoczonych przyjęło Konwencję o Prawach Dziecka, która weszła w życie w 1990 r.

§3 Dziecko powinno przed innymi otrzymać pomoc w czasie klęski - list Korczaka do Chrzescijan.

§3 Dziecko powinno przed innymi otrzymać pomoc w czasie klęski.  List Korczaka do Chrzescijan.

Symbol Ptaki Korczaka - Czasem krzyk jak ptak zabłąkany... Korczaks symbols - The bird

Symbol Korczaka - Ptaki 

Poprzednio pisa
łem o tym że jak myślę o Januszu Korczaku to myślę często w specjalny sposób. Niewerbalny sposób myślenia jest bardziej podstawową cechą ludzkiego umysłu. W uproszczeniu możemy określić go jako myślenie za pomocą obrazów.
Okno w pokoju Korczaka na Krochmalnej to również ptaki, wróbelki i sikorki które codziennie karmił.


Okno w pokoju Korczaka na Krochmalnej to również ptaki, wróbelki i sikorki które codziennie karmił.

Pierwsze traumatyczne przeżycie Korczaka jak miał 5 lat to śmierć i pogrzeb jego kanarka. Myśl o tym nurtowała Go przez 50 lat, aż do śmierci.

Podobne myśli Korczaka to wolne ptaki i ptaki w klatce. Ptaki dzikie, uwięzione i ptaki w klatce tam urodzone i wychowane.


Pamietnik Blumki z Domu Sierot





Trochę jak w utworze Ignacego Krasickiego który na pewno Korczak znał "Ptaszki w klatce" i rozmowa miedzy młodym i starym czyżykiem w klatce. Stary ptak urodził się na wolności, zakosztował jej i utracił. Płacz starego czyżyka to wyraz tęsknoty za najważniejszą dla niego wartością - wolnością. Słowa młodego towarzysza, sławiące wygody więzienia, brzmią dla niego prawie jak obelga.

Czegóż płaczesz? – staremu mówi czyżyk młody –
masz teraz lepsze w klatce niż w polu wygody”.
„Tyś w niej zrodzon – rzekł stary – przeto ci wybaczę;
Jam był wolny, dziś w klatce i dlatego płaczę.”


Uwięzione ptaki to zamknięte getto.
Uwięzione ptaki to świadomość że poza obszarem getta czeka na nie Zagłada.
Uwięzione ptaki to straszna świadomość bezsilności, beznadziejności, sytuacji bez wyjścia.




Uwięzione ptaki to zamknięte getto. Uwięzione ptaki to świadomość że poza obszarem getta czeka na nie Zagłada i przerażająca świadomość bezsilności, beznadziejności, sytuacji bez wyjścia.

Ptaki Korczaka to tez Szczygieł który Stasiek (dziecko z Domu Sierot) miał ze sobą wracając od swojej rodziny. Warszawski policjant zatrzymał go na przystanku tramwajowym. 
"Skąd masz tego ptaka?" zapytał podejrzliwie.
"On jest mój!" powiedział Stasiek .
"To niezgodne z prawem, by chować dzikiego ptaka w klatce," poinformował go policjant. "Mam zamiar go uwolnić..."


Kanarki Korczaka to ten pierwszy który umarł i okazał si
ę Zydem i te wolne, szybujące gdy Król Maciuś był na zesłaniu na bezludnej wyspie. 
"...Przecież to dziecko - mówi królowa Kampanella. - Trzeba mu dać trochę drzew, zieleni, trochę śpiewu ptasząt. Maciuś wyrządził mi krzywdę, ale mu przebaczam...".

"Ale mówiłeś, że kiedyś kanarka," Stasiek ten z uwolnionym szczygłem przypomniał Korczakowi jego kanarka w klatce. "Tak, miałem kanarka, ale to nie to samo," wyjaśnił Korczak . "Kanarek to zwierze domowe jak kot lub pies. Jeśli jest uwolniony, nie może znaleźć przyjaciół i jedzenia.




W gazecie, "W Słońcu" ukazywały się regularnie artykuły Korczaka z gazetek tygodniowych z Domu Sierot i z Naszego Domu. Tam znajdziemy ten wzruszający metaforyczny  tekst o kontakcie duchowym z przeszłością, dzieciństwem.

„Tęsknota jest jak cichy, biały gołąb.
Tęsknota wasza na białych skrzydłach
leci do rodzinnego domu i stuka w okno:
‘Otwórzcie’ .
I spotyka się z białym gołębiem waszych
bliskich i serdeczny, i dobry składa [mu] pocałunek.
Kochajcie białego gołębia waszej tęsknoty”.



Janusz Korczak, Tęsknota
"W Słońcu”, Gazetka „Nasz Dom”
nr 10 / 11, 1 VI 1920.


Ostatni ptak Korczaka to wiersz Władysława Szlengela z 10 sierpnia 1942. Wiersz opisujący dzień 5 sierpnia 1942 roku i deportację Domu Sierot i Korczaka na Umszlag. Wiersz "Kartka z dziennika akcji” który ja nazywam:

Czasem krzyk jak ptak zabłąkany

Dziś widziałem Janusza Korczaka
Jak szedł z dziećmi w ostatnim pochodzie,
A dzieci były czyściutko ubrane,
Jak na spacerze w ogrodzie.
Nosiły czyste fartuszki świąteczne,
Które dzisiaj już można dobrudzić,
Piątkami Dom Sierot szedł miastem,
Knieją tropionych ludzi.
Miasto miało twarz przerażoną,
Masyw dziwnie odarty i goły,
Patrzyły w ulicę puste okna,
Jak martwe oczodoły.
Czasem krzyk jak ptak zabłąkany
Był dzwonem śmierci bez racji,
........

W musicalu Korczak jest postać Staszka i zamkniętego w klatce ptaka - metafora niewoli i wolności. Potomstwo ptaka postanowiło nie wracać do tego miejsca.




The bird as the symbol on the Korczak Monument.
Korczak became first aware of his Jewishness when burying his canary and a Polish child explained that the bird could not have a cross since it was Jewish. He loved to care for and feed the sparrows outside his attic window. He worked to build an awareness of other’s feelings including animal’s welfare in children, as seen in the account of Staszek, a a child in Korczak’s children’s home, and the wild bird that he kept in a cage as a pet. Korczak hoped to bring Staszek to a point of choosing himself to let the bird free, but a policeman forced Staszek to free the bird. Imprisoned in the ghetto, birds were a rare sight and a symbol of freedom. A poem written directly after Korczaks dOrphanage deportation to Treblinka in August 1942 by Wladyslaw Szlengel also likened the cries of birds on the children’s walk to the trains for Treblinka as the tolling of bells.