Friday, August 31, 2012

Korczak - Ghettos - Holocaust and the Swedish Red Cross as reported by JTA

Läste telegram från en "judisk TT" som heter JTA (Jewish Telegraphic Agency , סוכנות הטלגרף היהודית). Telegram är från "den mörka tiden" - Förintelsen. Är det någon som vet vem var JTAs korespondent i Stockholm då?

I was reading telegraph messages from JTA that were dedicated to Janusz Korczak, Warsaw Ghetto, Holocaust and Swedish Red Cross. In Poland JTA was known as ŻAT - Żydowska Agencja Telegraficzna. JAT started February 6, 1917 r.)



DECEMBER 22, 1941, STOCKHOLM
1000 Jewish Typhus Victims in Warsaw Ghetto


NOVEMBER 25, 1942, London
Many Jews Electrocuted; Excavating Machine Digs Mass-graves-


In Warsaw the director of the Jewish orphanage, Janusz Korczak, was given permission to remain in the ghetto, but he voluntarily joined the children of the orphanage and died with them.


NOVEMBER 25, 1942
Unprecedented Mass-extermination of Polish Jews; Only 40,000 Left in Warsaw Ghetto


MARCH 14, 1943, Stockholm

Swedish Jews in Nazi-occupied Countries Warned to Return to Sweden
Swedish Jews in Nazi-occupied countries now face the alternative of either returning to Sweden or being deported by the Nazis to unknown destinations for slave labor, the Swedish press reported today.
While non-Jewish citizens of Sweden are treated as neutrals in Nazi-held territories, Jewish holders of Swedish passports have been informed that if they do not leave for Sweden within a few weeks ,they will be ordered to don a Mogen David and will be sent to labor camps in occupied eastern lands where they will be treated as are the Jews of the conquered countries.


MAY 2 1943 Stockholm
Head of Swedish Red Cross Resigns when Nazis Bar Sending of Food to Ghettos
Frits Bauer, director of the Swedish Red Cross, has resigned in protest against the refusal of the Nazis to permit the sending of food and medicine to the ghettos in Poland, according to reports appearing in the local press.
Simultaneously, Madame Alva Myrdal, prominent Swedish scientist who is active in movements to aid the Jews in occupied Europe, writing in the Stockholm Aftontidningen, declared that "from her own sources" she has been informed that 5,000 to 6,000 Jews are dying in the ghettos of Poland every day and that "the deportations and slaughters are continuing."


AUGUST 15, 1943, London
Brutal Extermination of Jewish Children by Nazis Cited in Polish Manifesto
The manifesto declares that "thousands of Jewish children perished in Poland side by side with grown-up Jews during the so-called liquidation of the Jewish ghettos." It cites a number of the especially brutal incidents, including the case of the Jewish orphan home in Warsaw where all the children were "deported" to death together with their teachers and the director, Janusz Korczak.


Janusz Korczak with his children in front of Orphanage Home at 92 Krochmalna, Warsaw









Thursday, August 30, 2012

Korczak - Getto - Paczki z zagranicy - Czerwony Krzyż - International Red Cross


Wiem że Dom Sierot dostawał paczki z zagranicy w okresie Getta. Nie wiem tylko czy to było poprzez Czerwony Krzyż.
Korczak w Pamiętniku pisanym w kwietniu 1942 roku opisuje sen o locie nad nieznanym krajem i o jedzeniu, sen o Indiach i spotkaniu z nobelistą Rabindranathem Tagore. 

"Dwa sny moje dziwne
Z nieznanego kraju dobry człowiek chciał wysłać jego dzieciom żywnościową paczkę, w Indiach wielki pisarz dał mu książkę o poczcie dla swojej uczennicy - panny Esterki. Oba sny się sprawdziły: z Kopenhagi przyszła do sierocińca paczka z serem, kiełbasą i marmoladą, a panna Esterka wystawiła "Pocztę" na święto Pesach.


Paczki do Getta Warszawskiego od prywatnych ofiarodawców były przysyłane ze Szwecji i Szwajcarii tylko pod warunkiem, że otrzymają je w getcie prywatni odbiorcy, którzy potwierdzą odbiór paczki (potwierdzenie odbioru służyć miało w Szwecji do wylegitymowania się z zebranych funduszów). 

Z Getta warszawskiego wysłano do Szwecji ok. 150 nazwisk ubogich mieszkańców getta, które zostały ustalone przez różne instytucje i działaczy. 

Paczki ze Szwajcarii miały natomiast wyznaczonych odbiorców odgórnie, były bowiem przesłane w dużej części przez krewnych. 

Wcześniej paczki były kierowana bezpośrednio do prywatnych odbiorców. Później (prawdopodobnie po styczniu 1942 roku) za zgodą Niemieckiego Czerwonego Krzyża w Berlinie paczki przesłano na adres Niemieckiego Czerwonego Krzyża w Warszawie. 

Niezależnie od  Czerwonego Krzyża, Szwecja i Szwajcaria zawiadamiała bezpośrednio adresatów o wysyłce paczek.

Czerwony Krzyż przekazywał też krótkie zapytania o losie prywatnych osób. Poniżej to jedno z setek ogłoszen w gazecie w Getcie Warszawskim i zapytanie do Stefy Wilczynskiej.


"Gazeta Żydowska" w Warszawie 1942-07-01
Do odbioru na Placu Przeładunkowym do dn. 7 lipca, w godzinach 10-12, ul. Dzika 2, przesyłka z zagranicy zawierająca używaną odzież i bieliznę. zawiadomienia nie można było dostarczyć, gdyż zmienił(a) miejsce zamieszkania

Od tego dnia do 30 sierpnia do wiekszości mieszkanców Getta Warszawskiego nie można już było dostarczyć zawiadomienia i paczek, gdyż...

Podobnie, listy nadsyłane do Getta warszawskiego w czasie i po Wielkiej Akcji, nie mogły już trafić do adresatów, w większości zgładzonych w Treblince. Listy te zostały przekazane do Oneg Szabat zapewne z Wydziału Ewidencji Ludności Żydowskiej. 

'
ODPOWIEDZ - ANSWER
My dear [f.], we are well. 
I am working a little in the orphanage and Korczak, 
a lot. I didn't come because I don't want 
to travel without the children. Yours, Stefa (Wilczynska)
April 2, 1940



Below and above, Stefa Wilczyńskas letter/answer to her and Korczaks friend - Feiga Lifshitz in kibutz Ein-Harod in Israel asking about "sign of life" from dr. Korczak (Februari 15th, 1940) through IRC. 

She wrote that they are healthy and that she works and that Korczaks works "a lot" and she could not travel (to Israel) without children.

Stefa could just write one word in Yiddish "gvald" that means 'emergency'. cognate with German Gewalt "force, violence" or Polish "gwałt". She used, however, 22 of allowed 25 words to answer.


The form above is from the International Committee of the Red Cross, General Security Palace, Geneve (Geneva)

NADAWCA - Sender: LIfshits Feiga
Ein Harod
Palestine
[She] requests information about Stefania Wilczynska
No. 92 Krochmalna St. Warszawa

ODBIORCA - Recipient: 
Korczak
No. 92 Krochmalna St.
Warszawa
German Post - East





The form from International Red Cross was used for inquiries about Stefa Wilczynska and Janusz Korczak. 
Only 25 words of a personal or familial nature were permitted




Tuesday, August 28, 2012

Korczak - Gronkiewicz-Waltz - Jednostronne uczucia! albo Dlaczego Korczak jest bardziej ceniony w Łapach?

Korczak - Gronkiewicz-Waltz - Jednostronne uczucia!

Jednostronne uczucia bo w m.st. Warszawa nie ma "prawdziwej" ulicy Janusza Korczaka. 

Jest natomiast ulica Korczaka w: Częstochowie, Pruszkowie, Bydgoszczy, Tychach, Tarnowskich Górach, Krakowie, Olsztynie, Katowicach, Elblągu, Legnicy, Łukowie, Koszalinie, Gdyni, Wrocławiu, Górlicach, Krynicy Morskiej, Łowiczu, Nysie, Siedlcach, Suwałkach, Pile, Kaliszu i nawet w Łapach... itd.


W Warszawie postanowiła Gronkiewicz-Waltz (i spółka) że wystarczy że jest beznumerowy zaułek gdzies na Woli.

Niech tą Gronkiewicz-Waltz jak to sie mówi po polsku "woda zaleje" za jej postepowanie w Roku Korczakowskim.

Korczak pisał:
„…kocham Wisłę warszawską i oderwany od
Warszawy odczuwam żrącą tęsknotę. Warszawa jest
moja i ja jestem jej. Powiem więcej: jestem nią.
Razem z nią cieszyłem się i smuciłem, jej pogoda była
moją pogodą, jej deszcze i błoto moim też. Z nią razem
wzrastałem. […]
Warszawa była terenem czy warsztatem mojej pracy, 

tu miejsca postoju, tu groby”.

Pozostaje pytanie: Dlaczego Korczak jest bardziej ceniony w Łapach?

Korczak in Sweden - The Child’s Right to Respect



In Poland and in Sweden "Korczak Societies" changed their names and become more "aryan" in last decades. 
In Sweden the main, almost only, subject is after the title of Korczak´s book: 


Barnets rätt till respekt 

The Child’s Right to Respect

Prawo Dziecka do Szacunku 


  • Bok av Janusz Korczak  
    • Titel: Barnets rätt till respekt
    • ISBN: 9789127132054
    • Förlag: Natur & Kultur

Program:

Year 1998

Föredrag och paneldiskussion: Barns rätt till respekt (The Childs Right to Respect)

Year 1999

Föredrag och paneldiskussion: Barns rätt till respekt

Year 2000

Föredrag och paneldiskussion: Barns rätt till respekt

Year 2001

Föredrag och paneldiskussion: Barns rätt till respekt

Year 2002

Föredrag och paneldiskussion: Barns rätt till respekt

Year 2003

Föredrag och paneldiskussion: Barns rätt till respekt

Year 2004

Föredrag och paneldiskussion: Barns rätt till respekt

........

........

Year 2011

Föredrag och paneldiskussion: Barns rätt till respekt


What´s New in Year 2012 - Korczaks Year

Again! - Igen!

Föredrag och paneldiskussion: Barns rätt till respekt


Sunday, August 26, 2012

Korczak - Dom Sierot na Krochmalnej 92 - Sejm, sąd koleżeński, Klub sportowy i kółka zainteresowań

Szwalnia na Krochmalnej 92. Tu szefową była Saba Lejzerowicz.


Gimnastyka w Domu Sierot na Krochmalnej. Mój Ojciec, Misza Wasserman Wroblewski (Pan Misza) prowadził gimnastyke, na zdjeciu jego prawa połowa.


W Domu Sierot na ulicy Krochmalnej 92 w Warszawie działał szeroko opisany sąd koleżeński i sejm.

Mniej opisane i studiowane są i kluby sportowe i kółka zainteresowań w Domu Sierot.

M.in. Kółko Pożytecznych Rozrywek (KPR) i Kółko Naukowe założone przez Korczaka. 

Kółko Pożytecznych Rozrywek (KPR) to jedna z inicjatyw Stefy Wilczynskiej pod nieobecność Starego Doktora (1917). 
Kółko Pożytecznych Rozrywek i jego sekcja dramatyczna było aktywne w Getcie. Zobacz przedstawienie "Poczta" na tym blogu.
Dzieci grały na róznych instrumentach

Uczniowski klub sportowy (UKS) Płomień powstał w Domu Sierot z KPR i miał kilka sekcji.



To był z pewnością Igor Newerly który zainicjował budowę tego kajaka. Zdjęcie z podwórka Krochmalnej 92, Z lewej Izak (Izio) Skałka, w środku Felek Grzyb, z prawej Mosze (Mosiek) Czak. Felek Grzyb (na przychodne) jako były wychowanek.

Dzieci grały w siatkówke, ping-ponga. Była sekcja rowerowa i inne. Klub miał własne pieniądze.